نقد و تحلیل تحقیقات فارسی درباره شهریار از آغار تا سال 1387

وسعت اندیشه، خلاقیت و شهرت شاعری و بیان شیوای محمد حسین بهجت تبریزی متخلص به شهریار (1285-1367) موجب شده است که تا کنون تحقیقات بسیاری در قالب انواع مقاله ، کتاب، پایان نامه و مصاحبه، به طرح، بررسی و نقد اشعار و اندیشه های شهریار اختصاص یابد که هر یک از آن ها بخشی از دیدگاه شعری و نظر شهریار را با استفاده از منابع گوناگون مورد بررسی قرار داده اند. از این روی تحقیق حاضر با بررسی تحقیقات صورت گرفته در این زمینه (کتاب ، مقاله، پایان نامه و مصاحبه ) با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی به این نتیجه رسیده است که از میان سروده های شهریار، منظومه «حیدر بابایه سلام» با 134 مورد تحقیق و اختصاص 70/17 درصد کل تحقیقات انجام شده، اهمیت خاصی برای محققین داشته و برگزاری انواع همایش ، کنگر ه و نام گذاری روز ملی شعر و ادب به نام «شهریار»، عامل موثری در کثرت تحقیقات انجام شده پیرامون شهریار داشته است. همچنین این نتایج به دست آمد که اولاً در تحقیقات شهریارپژوهی استفاد? نادرست از آثار دیگران بسامد بالایی دارد و این شیوه باعث به وجود آمدن آثاری شده که نه تنها از اثر اولیه و اصلی بیشترین تیراژ و چاپ را داشته، بلکه بیشتر از اثر اولیه مورد استناد شهریار پژوهان قرار گرفته اند، به عبارت دیگر این گونه آثار نه تنها مورد اقبال عام? مخاطبان قرار گرفته بلکه مورد توجه و استناد شهریارپژوهان بعدی نیز قرارگرفته است، ثانیاً در مقاله های شهریار پژوهی، ذکر منابع مورد استفاده، از بسامد کمتری برخوردار است. نتایج به دست آمده از 580 مقال? منتشر شده، تنها در 70 مقاله به منابع مورد استفاده اشاره شده و این کار باعث بوجودآمدن آثاری غیر مستند و تکراری شده است و در نهایت تحقیقات شهریارپژوهی که در قالب کتاب و مقاله انتشار یافته از لحاظ ذکر پیشین? تحقیق از بسامد بسیار پایینی برخوردار است و این کار باعث به وجود آمدن تحقیقات تکراری- حتی هم نام- شده است. در اکثر تحقیقات هم نام، تحقیقات اولیه کامل تر از تحقیقات بعدی هستند.